ทำไมคุณถึงบอกว่าสมาคมฯกั๊กราคา

ตอนปี 2540 เกิดวิกฤตฟองสบู่เศรษฐกิจเมืองไทยแตกพอดี วันๆไม่ได้ขาย รับซื้อแต่ทองเก่าเข้า สมัยนั้นสมาคมฯ ทำราคาต่ำกว่าเมืองนอกร่วม 200-300 บาท แต่ทุกคนก็ Happy ที่จะขาย แม้จะมีบ่นบ้างว่า น่าจะได้มากกว่านั้น วันนี้ เกือบ 10 ปีแล้ว สถานการณ์เปลี่ยนไป ผู้คนมีความสนใจข้อมูลข่าวสารมากขึ้น โดยเฉพาะข่าวสารที่รวดเร็วจาก internet ราคาทองคำเมืองนอก รับรู้ถึงประชาชนอย่างรวดเร็ว ข้อมูลเปิดกว้าง แต่ก็ไม่มีความชัดเจนจากสมาคมค้าทองคำว่าคิดราคาประกาศเป็นราคาทองคำเมือง ไทยอย่างไร ทำไมถึงไม่เท่ากับที่คำนวณได้ มีสูตรยังไงกันแน่ สมาคมฯเองคงลังเลที่จะตอบคำถาม ทั้งที่จริงๆ มันเป็นสิ่งที่อธิบายได้

ราคาประกาศของสมาคมค้าทองคำ มีไว้เพื่อให้ร้านทองทั่วประเทศใช้อ้างอิงซื้อขายทองคำในราคาเดียวกัน เรียกว่า เป็น Fix Price ของราคาทองคำเมืองไทย ประมาณนั้นแหละครับ
สิ่งที่รู้กันทั่วไปคือสูตรคร่าวๆว่า

ราคาทองไทย = (( Spot Gold + Premium ) x 32.148 x THB x .965 )/65.6
หรือง่ายๆก็
ราคาทองไทย = ( Spot Gold + Premium ) x THB x 0.473

ปัญหา ไม่ใช่สูตร แต่เป็นว่าทำไมคิดทีไร ไม่เท่าสมาคมฯอยู่เรื่อยใช่ไหมครับ ผมย้อนถามกลับว่า ราคาทองเมืองนอกที่เห็นน่ะ ฝรั่งเค้าได้มากันยังไง ผมขายทองมานาน แรกๆผมก็ยังตอบไม่ได้ มี Bid มี Ask ด้วย แล้วราคาในกราฟมันคืออะไร มาจากตลาดไหน

ราคาที่เห็นมันเป็นราคาที่ปรากฏว่ามีการซื้อขายกันจริงในตลาดค้าทองคำหลักๆ ในโลก ไม่ว่าจะเป็น London ฮ่องกง อะไรแถวๆนี้ (NYMEX เป็นตลาด Future ผมเองยังไม่แน่ใจเลยว่าเกี่ยวไหม) แต่สรุปก็คือ เป็นราคาที่มีผู้ต้องการซื้อ และมีผู้ต้องการขายที่ราคานั้น และตกลงซื้อขายกันเป็นที่เรียบร้อย ก็โผล่ราคาให้เห็นในกราฟว่า
"เฮ้! พวก ตอนนี้พวกไอซื้อขายกันราคานี้นะ พวกยูล่ะ ว่าไง" แหะๆ "ไอเหรอ ขอคิดดูก่อน"

อ่า.. แล้วสมาคมค้าทองคำอยู่ในสถานะไหนในตลาดล่ะครับ คำตอบคือ เหมือนเป็นผู้ซื้อหรือผู้ขายรายเล็กๆรายนึงในตลาดโลกเท่านั้นเอง สมาคมค้าทองคำตั้งขึ้นจากกลุ่มผู้ค้าทองคำนะครับ ไม่ใช่เป็นตลาด Exchange trade แบบเมืองนอก เวลาจะซื้อขายทองคำจากตลาดโลก ก็คงไม่มีใครพรวดพราดซื้อขายราคาไหนก็ได้ ต้องตั้งราคาไว้ในใจใช่ไหมครับ ว่าต้องการซื้อที่ราคาเท่าไหร่ ต้องการขายที่ราคาเท่าไหร่
มองย้อนเข้า มาถึงตลาดผู้บริโภคบ้านเรา คือปลายทางและต้นทางของสินค้าใช่ไหม เป็นเหมือนหน้าร้านของสมาคมฯนั่นแหละ สมาคมฯ จะตั้งราคาวันนี้เท่าไหร่ดี ถึงจะมีคนซื้อ มีคนขาย และถ้ามีคนมาขายมากๆ ต้องเอาไปปล่อยในตลาดโลก ต้องตั้งราคาเท่าไหร่ จึงจะมีกำไร หรือ ถ้าขายดี ต้องนำเข้าทองคำ ซึ่งแน่นอน กรณีนี้ ค่า Premium ย่อมเพิ่มขึ้น (กรณีของหมุนเวียนแต่ในตลาดเมืองไทย Premium ก็ต่ำถึงไม่มี การมีและไม่มี Premium แค่นี้ ราคาก็ขยับต่างกันได้เป็นร้อยบาทแล้วนะครับ)

ทำไมไม่ตั้งราคาตามตลาดโลก.. เป็น คำถามที่เจอบ่อย แต่ถ้าเข้าใจเหตุผลที่กล่าวไว้ข้างบน ก็จะรู้ว่าทำไม่ได้เต็มร้อยหรอกครับ และสมาคมก็ประกาศราคามั่วๆก็ไม่ได้ด้วย เพราะถ้ามันเบี่ยงเบนมากเกินไป เค้าก็จะเสียโอกาสในการซื้อขายเช่นกัน ตัวแปรที่เบี่ยงเบนราคาสมาคมฯ มาจาก ดีมานด์-ซัพพลาย ในตลาดบ้านเรานี่แหละ แค่คำนี้ สมาคมฯ ต้องคิดแล้วคิดอีก บางวันประกาศไม่ดี ราคาเมืองนอกไม่เห็นจะเปลี่ยนเลย แต่สมาคมขอเปลี่ยนราคาซะอย่างนั้น
ถามว่า ทำได้ไหม? ทำได้สิครับ สมมุติ ถ้าคุณเป็นเจ้าของเงินบาทไทย (มองทองคำเป็นเงิน ไม่เห็นจะผิด เน๊อะ!) มีคนเอา US ที่กำลังจะอ่อนยวบมาขอแลก แรกๆ คุณมีเงินบาทไทยเยอะๆ คุณก็ให้แลกดีหรอก แต่พอมีคนมาแลกเยอะๆ คุณจะยอมปล่อยเงินบาทออกไปในอัตราเท่าเก่าจนหมดไหมล่ะ เมืองนอกยังไม่มีการ trade ซื้อขายเงิน มัน fix อัตราแลกเปลี่ยนไว้อยู่ตรงนั้น คุณจะเชื่อฝรั่งที่นอนหลับหรือจะเชื่อตัวคุณเอง ขึ้นอัตราแลกเปลี่ยนเพื่อลดความต้องการลงพร้อมกับกำไรต่อหน่วยที่เพิ่มขึ้น หรือจะปล่อยให้เขาแลกไปจนหมด?

สมาคมกั๊กราคาหรือไม่.. ก็สมาคมฯ เป็นตัวแทนพ่อค้า ไม่ใช่ตลาด Exchange trade แบบเมืองนอก อย่างที่ผมบอกนั่นแหละ จะซื้อจะขายก็จะกำหนดราคาที่ต้องการจะซื้อต้องการจะขาย เพื่อให้มีกำไร ไม่ใช่ต้องตามตลาดเมืองนอกเสมอไป ถามต่อว่า แบบนี้ ถ้าหาหน่วยงานมากำหนดราคาแทนสมาคมฯ เพื่อความเป็นธรรม ไม่ดีกว่าเหรอ คำตอบคือ ไม่ดีกว่าครับ ทองคำ ไม่ใช่ของใช้ในชีวิตประจำวันที่จำเป็น ถ้ามีหน่วยงานตั้งราคาแล้วฝ่ายผู้ค้าไม่เห็นด้วย เค้าก็ไม่ขายสิครับ เอาไป trade เมืองนอกดีกว่า ถามต่ออีกว่า แล้วผู้บริโภคจะทำไง หากสมาคมฯตั้งราคาไม่เป็นธรรม ก็ง่ายๆครับ อย่าไปซื้ออย่าไปขาย แค่นี้สมาคมฯก็โดนจวกแล้ว และร้านทองทั่วประเทศคงไม่มีใครอิงราคาสมาคมฯอีก จริงๆอยากจะบอกว่า เค้ากั๊กก็ได้เพียงนิดหน่อย แต่เบี่ยงเบนทิศทางตลาดจริงๆ ไม่ได้หรอกครับ